ыў сабе адзін бедны чалавек. Меў ён сына, але не мог яго пры сабе дзяржаць. Так аднаго разу і кажа:
— Хадзем, сынку, дзе ў свет. Мо аддам я цябе на навуку да якога майстра.
адным дварэ надта было многа пшаніцы, а тую пшаніцу вазілі-цёгалі да якогасць месца. Адзін жа чалавек не меў каго выправіць з тою пшаніцаю. Дык ён прыбраў сваю дачку па-мужчынску і выправіў яе ў дарогу.
ыў сабе адзін пан, ды такі паганы, злосны, што проста бяда. Ніхто не мог яму ўгадзіць. Усе яго баяліся, як чорта. Бывала як прыйдзе да яго хто, што-небудзь папросіць, а ён раптоўна як крыкне:
— Што скажаш!
асіў бык па гораду косы, прадаваў, каму трэба. Тады на быка гавораць:
— Нашто табе косы?
А бык гаворыць:
— Буду касіць! Пайшоў у двор, выкляпаў касу і пайшоў касіць.
то жыў сабе дзед з бабай. І была ў іх дачка. Кажа дзед бабе:
— А што, баба, прымем мы зяця к дачцэ?
А баба кажа:
— Прымем!
Ну і прынялі зяця-салдата.
аўно тое было — яшчэ як сам Бог па зямлі хадзіў. Аддаў Бог увесь свет Іллі і Пятру. Але ведама: дзе два паны, там ніколі ладу няма. Адзін пасылае дождж, а другі пагоду. Плачуць хмары, не ведаюць, што рабіць, каго слухацца.
ачынаецца казка ад сіўца
ды бурца і ад вешчага кавурца.
Хто будзе казку слухаць, таму
будзе вялікая ўзнагарода.
Як жыў сабе цар у якімсці
гасударстве, у якімсці царстве,
і быў у яго сын – Іван Іванавіч
царэвіч. Цар яго не пускаў
нікуды гадоў да васемнаццаці,
каб не заглядаўся ні на што,
не балаваўся.
ыў-быў сабе Іван Пракрасны
сірата няшчасны і служыў ён
па князам, па панам і па ўсім
багатырам. Не меў ён сабе
ні плацця цвятнога, ні слова
добрага. Наняўся ён к князю
Ладымяру кіеўскаму
садзяржацелю
нагамісласліваму. Праслужыў
ён у князя тры гады – тожа
не меў ні плацця цвятнога,
ні слова добрага.
ыў сабе каваль, а ў яго былі
тры сыны. Адзін шавец, другі
кравец, а трэці ж – каваль.
Зжылі яны ўжо свой век, а
ніколі не бачылі гора. Вось
і пайшлі шукаць ды пытацца,
што гэта за гора такое?
айшоў казёл з казой у арэхі
— казёл шчыпле, каза есць.
Нашчыпалі тры мяхі,
а чацвёрты — шалухі!
— Каза-каза, хадзем дадому!
— Не, не пайду!
Няма казы з арэхамі, няма
казы з калёнымі.
ыло ў аднаго чалавека тры
сыны. Два разумныя, а трэці
– дурань. Захварэў іх бацька
і выжыць уждо не спадзяваўся.
Перад смерцю раздзяліў ён
сваю гаспадарку папалам двум
разумным сынам. Дурань,
бачачы, што яму бацька нічога
не выдзеліў, стаў жалкаваць
і плакаць.
ыў дзед з бабай, і не было ў
іх дзяцей. Ну і дзеду саснілася,
што пайшоў ён у лес, назбіраў
яек птушыных і вывеў дзяцей
сабе. Расказаў ён сон бабе,
а баба так яму сказала:
— Ну што ж, ідзі, дзед, у лес,
назбірай яек птушыных,
пакладзем у рэшата, я сяду
і дзяцей выведу. Яны будуць
пішчаць, нам будзе весялей,
а мы будзем думаць, што гэта
нашы дзеці.
ыла-была сабе адна мачаха.
Была ў яе свая дачка
і падчарыца. Сваю дачку яна
дужа любіла, а падчарыцу
біла-пабівала, на цяжкую
работу пасылала. Прачнулася
раз мачаха апоўначы ды піць
захацела. І давай падчарку
біць-будзіць.
ылі-былі дзед і баба. І былі ў іх
сын і дачка. Памерла матка,
памірае ўжо і бацька, а сын
пытае:
— Што, тата, нам рабіць?
А бацька:
— Ну што, мой сын, рабіць.
Жывіце дружна, добра, адзін
аднаго слухайце. Ты ёй
загадвай, каб яна цябе слухала,
так дружна і жывіце.
Ну пажылі яны колькі, тады
жаніцца брат захацеў.
ыў сабе дзед з бабаю. Была ў
дзеда дачка і ў бабы дачка. Баба
сваю дачку надта песціла, а з
падчарыцы збыткавалася. Сваю
дачку — па фэстах, кірмашах,
вяселлях — усюдачкі вадзіла.
А дзедавай — са свіной скуры
зрабіла кажушок, ды тая ў ім
у хаце ў цёмглі і сядзела.
ыў сабе дзед і баба. Доўга яны
жылі, ды дзяцей не мелі. Раз
пайшла баба ваду браць у
калодзежы. Зачарпнула вядром
дый паглядзела, ці поўна
зачарпнула. Паглядзеўшы
бачыць: каліва гароху на дне
ляжыць. Баба дастала ды з’ела.
Вось яна ад гэтага гароху
і затаўсцела.
шоў воўк з-пад Міра, сустрэў
Змітрака, той Змітрок быў
кравец. Ішоў ён з палкаю, што
даўней мералі. Воўк кажа:
— Змітрок-Змітрок, я цябе з’ем.
А Змітрок адказвае:
— З’ясі дык з’ясі, але перад
смерцю дай я табе змераю
камізэльку.
ыў сабе дзед з бабай. І ў іх не
было нічога, толькі адна
лубачка жыта. Ото дзед і кажа:
— Бабка-бабка, што будзем
рабіць з гэтым жытам?
А бабка кажа:
— А ты ідзі ў пруд, змялі там
жыта – хлебца спяком!
ылі-былі ў адным лесе лісіца
і заяц. Жылі яны адзін каля
другога блізка. Прыйшла
восень, стала холадна, уздумалі
яны сабе хаткі строіць. Вось
лісіца пастроіла сабе хатку
з труску сняжку, а заяц —
з труску пяску.
Аб каралевічу-чараўніку